BEŽDŽIONĖ IR KROKODILAS
APEN OG KROKODILLEN
Buvo kartą mažas beždžioniukas, kuris gyveno kartu su savo mama, toli toli, Šri Lankos džiunglėse.
Džiunglėse augo aukšti medžiai, o tarp jų tekėjo plati upė.
Det var en gang en liten apeunge som bodde sammen med mammaen sin i en jungel på Sri Lanka. I jungelen var det mange høye trær, og mellom trærne rant det en bred elv.
Kiekvieną dieną beždžioniukas linksmai šokinėdavo nuo vieno medžio prie kito, kol pasiekdavo upę.
Ten jis nulipdavo žemyn ir atsisėsdavo prie upės kranto. Beždžioniukas neturėjo su kuo žaisti.
Kiti džiunglių gyvūnai buvo daug didesni ir greitesni už jį, todėl jis nespėdavo su jais lakstyti.
Tad jis leisdavo dienas prie upės vienui vienas.
Hver dag slengte apeungen seg fra tre til tre helt til han kom til elven. Han klatret ned og satte seg ved elvekanten. Apeungen hadde ingen å leke med. De andre dyrene i jungelen var større og raskere enn ham, så han klarte ikke å holde følge med dem. Han pleide derfor å tilbringe dagene alene nede ved elven.
Vakare jis grįždavo namo pas savo mamą ir susirangydavo jai ant kelių.
¨Aš neturiu su kuo žaisti… ¨ liūdnai pasakė jis vieną vakarą.
¨Palauk, mažyli. Tu greitai rasi draugą, pamatysi¨ švelniai atsakė mama.
¨Bet aš noriu žaisti dabar…¨ sumurmėjo beždžioniukas ir užsnūdo.
Om kveldene dro han hjem til mammaen sin og la seg i fanget hennes. «Jeg har ingen å leke med», sa han en kveld. «Vent og se, gutten min, du finner nok noen å leke med snart», svarte mammaen. «Men jeg vil ha noen å leke med nå…» sa apeungen før han sovnet.
Kitą dieną, kai jis kaip visada sėdėjo prie upės, pamatė iš vandens kyšančias akis.
Akys artėjo vis labiau ir labiau, o beždžioniukas smalsiai jas stebėjo.
En dag da apeungen var ved elven, så han plutselig to øyne som stakk opp fra vannet. Øynene kom nærmere og nærmere, og apeungen fulgte nysgjerrig med.
Staiga ant beždžioniuko užtiško tiek daug vandens, kad jis buvo šlaput šlaputėlis. Gyvūnas, kuris jį aptaškė, turėjo ilgą žalią snukį, aštrius dantis ir ilgą galingą uodegą, su kuria beždžioniukas ir buvo aptaškytas.
Plutselig sprutet det masse vann på apeungen, slik at han ble klissvåt. Det var et svært dyr med lang, grønn snute, skarpe tenner og en kraftig hale som sprutet vannet på ham.
¨Kas tu toks?¨ paklausė linksmai beždžioniukas, besipurtydamas nuo savęs vandenį.
¨Aš esu krokodilas¨ šyptelėjo gyvūnas.
¨O aš esu beždžioniukas! Ar nori būti mano draugas?¨ paklausė beždžioniukas.
¨Draugas? Kas tai?¨ nustebo krokodilas.
¨Draugai rūpinasi vieni kitais ir žaidžia kartu¨, paaiškino beždžioniukas.
¨Skamba nuostabiai! Būkime draugai¨, tarė krokodilas.
«Hvem er du?» spurte apeungen mens han lo og ristet av seg vannet. «Jeg er en krokodille», smilte dyret. «Og jeg er en ape. Vil du være vennen min?» spurte apeungen. «Venn? Hva er det?» spurte krokodillen. «Venner tar vare på hverandre og leker sammen», forklarte apen. «Det høres fint ut, vi kan godt være venner», svarte krokodillen.
Beždžioniukas ir krokodilas žaidė kartu visą dieną ir dainavo dainelę:
Vire vire vap, atėjo mano draugas!
Vire vire vap, iš kur atėjo jis?
Vire vire vap, iš upės atėjo jis!
Vire vire vap, draugas nuostabus!
Apeungen og krokodillen lekte sammen hele dagen og sang:
Virre-virre-vapp, min venn har kommet!
Virre-virre-vapp, hvor kom han fra?
Virre-virre-vapp, han kom fra vannet!
Virre-virre-vapp, det var da bra!
Vakare jie atsisveikino ir susitarė vėl susitikti sekančią dieną.
Om kvelden tok de farvel og avtalte at de skulle møtes igjen dagen etter.
Tą vakarą beždžioniukas džiaugsmingai parbėgo namo ir papasakojo mamai, kad jis susirado draugą. Mama labai apsidžiaugė ir paklausė, kas gi tas naujas draugas.
Beždžioniukas tarė: «jis… jis…¨ bet niekaip negalėjo prisiminti koks tai buvo gyvūnas. Mama smalsiai bandė padėti: « Ar tai buvo vėžliukas? Arba drambliukas? O gal povo jauniklis?»
Beždžioniukas netikėtai prisiminė: «Ne, dabar jau prisiminiau. Tai krokodilas!»
«KROKODILAS?» paklausė mama išsigandusi. «Krokodilai taigi yra pavojingi! Jie valgo kitus gyvūnus. Jie valgo beždžiones! Aš tau neleidžiu žaisti su krokodilu.»
Da apeungen kom hjem den kvelden, fortalte han mammaen sin at han hadde funnet seg en venn. Mammaen ble veldig glad, og lurte på hvem den nye vennen hans var.
Apeungen sa: «Det var… Det var…» men han kom ikke på det. Mammaen gjettet ivrig: «Var det en av skilpaddeungene? Eller elefantungene? Eller kanskje en av påfuglungene?»
Apeungen tenkte seg om: «Nei, nå husker jeg det. Det var krokodillen!»
«KROKODILLEN?» sa mammaen forskrekket. «Krokodiller er jo farlige! De spiser andre dyr. De spiser aper! Du får ikke lov til å leke med krokodillen.»
Beždžioniukas labai nuliūdo. Juk jis pagaliau rado draugą! O mama sako, kad jis pavojingas. Beždžioniukas ir krokodilas taip smagiai leido laiką.
Tą vakarą, gulėdamas lovoje, beždžioniukas galvojo ir sugalvojo planą kaip perkalbėti mamą.
Apeungen ble veldig lei seg. Endelig hadde han funnet noen å leke med, og så mente mammaen at han var farlig? Apeungen og krokodillen hadde jo hatt det så gøy sammen. Om kvelden, da han hadde lagt seg, lå han og tenkte. Han kom på noe som kanskje kunne få mammaen til å ombestemme seg.
Kitą rytą beždžioniukas nusiskynė didelį glėbį bananų ir nunešė juos prie upės. ¨Jei krokodilas bus sotus nuo vaisių, jis tikrai nenorės valgyti beždžionių¨, patenkintas savo idėja pagalvojo beždžioniukas.
Dagen etter plukket apeungen med seg bananer som han ville ta med seg til krokodillen. «Hvis krokodillen er god og mett på frukt, trenger han jo ikke å spise apeunger», tenkte apeungen fornøyd.
Kai beždžioniukas susitiko su krokodilu, davė jis jam didžiulę kekę bananų. «Kas tai?» paklausė krokodilas. «Tai bananai. Paragauk, labai skanu!» Krokodilas prarijo bananus su visa žieve ir suriaumojo: «Nieko skanesnio nesu ragavęs!» Beždžioniukas nusišypsojo ir tarė: «Puiku! Aš tau kasdien atnešiu vaisių, bet tu turi pažadėti daugiau nevalgyti gyvūnų!» «Jokių problemų», pilna burna bananų atsakė krokodilas
Da apeungen møtte krokodillen igjen, ga han ham en stor bananklase. «Hva er dette?» spurte krokodillen. «Det er bananer. Smak, det er kjempegodt!» Krokodillen slukte en banan med skallet på og utbrøt: «Dette er det beste jeg har smakt!» Apeungen smilte og sa: «Der ser du! Jeg kan hente frukt til deg hver dag, jeg, men da må du love at du aldri spiser andre dyr!» «Ikke noe problem», svarte krokodillen med munnen full av banan.
Nuo tada jie kasdien žaisdavo kartu.
Beždžioniukas vis atnešdavo pilną pintinę vaisių, o krokodilas laikėsi pažado ir buvo sotus vaisiais.
Vakare beždžioniukas grįždavo pas mamą, o krokodilas plukdydavo pintinę ant nugaros namo ir dalydavosi vaisiais su savo žmona.
Apeungen og krokodillen fortsatte å møtes for å leke sammen. Apeungen tok med seg en stor kurv med frukt til krokodillen hver dag, og krokodillen holdt det han lovte og spiste seg mett på frukt.
Om kveldene dro apeungen hjem til mammaen sin, og krokodillen satte fruktkurven på ryggen og svømte hjem til kona si og delte frukten med henne.
Vieną dieną krokodilo žmona tarė: «Vaisiai skanūs, bet aš vien jais nepasisotinu. Būtų labai skanu šalia vaisių suvalgyti ir beždžionės širdį. Parsivesk tą beždžioniuką namo, ir mes galėsime jį suvalgyti». «Bet beždžioniukas yra mano draugas», atsakė krokodilas. «Draugas, kas gi tai? Niekada nesu apie tai girdėjusi. Ar tu pamiršai, kad mes, krokodilai, valgome gyvūnus? Na, paskubėk, aš labai alkana!»
En dag sa krokodillekona: «Frukten smaker godt, men jeg blir ikke ordentlig mett. Det hadde vært godt med et apehjerte til frukten. Ta med deg apeungen hjem, så spiser vi ham også», sa krokodillekona. «Men apeungen er vennen min», sa krokodillen. «Venner, hva er det? Det har jeg aldri hørt om. Har du glemt at vi krokodiller spiser dyr?Skynd deg, da, jeg er kjempesulten!» sa krokodillekona.
Kai krokodilas sutiko beždžioniuką prie upės, pakvietė jis beždžioniuką papietauti pas krokodilą namuose. Beždžioniukas labai apsidžiaugė ir atsakė: ¨Ačiū, aš labai norėčiau, bet aš nemoku plaukti¨.
Da krokodillen møtte apeungen ved elvebredden, inviterte han ham med seg hjem på middag. Apen ble kjempeglad og sa: «Takk, det vil jeg veldig gjerne, men jeg kan ikke svømme».
«Nieko tokio, atsisėsk man ant nugaros, ir aš tave nuplukdysiu», tarė krokodilas. Beždžioniukas užšoko krokodilui ant nugaros ir drauge jie nuplaukė i krokodilų namus.
«Det gjør ikke noe, bare sett deg på ryggen min, du, så tar jeg deg med», sa krokodillen. Apeungen hoppet opp på ryggen til krokodillen, og sammen dro de hjem til krokodilleparet.
Priešais krokodilų namus jau stovėjo krokodilo žmona ir jų laukė. Ji buvo užsirišusi prijuostę, o rankoje laikė didelę šakutę. Ji buvo pasiruošusi suvalgyti beždžioniuką. «Oi, kokia didelė šakutė», tarė beždžioniukas išvydęs krokodilo žmoną, « Kas bus vakarienei?» paklausė jis. «Eh … Supranti, mano žmona užsinorėjo paragauti beždžionės širdies. Aš todėl tave čia atsivedžiau, kad ji galėtų tave suvalgyti», tarė krokodilas.
Da de nærmet seg huset til krokodillen, stod krokodillekona og ventet på dem. Hun hadde på seg et kjøkkenforkle og holdt en stor gaffel i hånda, klar for å spise opp apeungen. «Oi, det var en stor gaffel», sa apeungen da de så henne, «hva er det til middag?» spurte han. «Eh … Du skjønner, kona mi hadde så lyst på et apehjerte, så jeg tok deg med hit slik at hun kunne spise deg opp», sa krokodillen.
Beždioniukas labai išsigando. «Beždžionės širdį?» sušuko jis. Jis kažką greitai apgalvojo, ir pasakė: “Kaip nepasisekė, aš gi nepasiėmiau su savimi širdies.» «Eh … Kaip tai?» paklausė krokodilas. «Na, supranti…» vėl prakalbo beždžioniukas . «Mano širdis labai sušlapo, kai mes žaidėme vakar prie upės. Tai aš ją išėmiau ir pakabinau, kad išdžiūtų.»
Apeungen ble helt forskrekket. «Et apehjerte?» utbrøt han. Han tenkte seg raskt om, før han sa: “Det var dumt, jeg har faktisk ikke hjertet mitt med meg.» «Eh … Hva mener du?» spurte krokodillen. «Du skjønner …» begynte apen. «Hjertet mitt ble vått da vi lekte ved elven i går, så jeg tok det ut og hengte det til tørk.»
Krokodilas susimąstė. «O, štai kaip, o taip įmanoma?» paklausė jis. «Taip, aš ją pakabinau ant medžio, visai netoli tos vietos, kur mes žaidėme», atsakė beždžioniukas. Krokodilas bandė įsivaizduoti, kaip širdis kabo ant šakos ir džiūsta. «Mums reikia plaukti atgal ir pasiimti širdį, kad tavo žmona būtų patenkinta», pasakė beždžioniukas. Ir krokodilas pasisodinęs beždžioniuką ant nugaros nedelsdamas išplaukė atgal.
Krokodillen tenkte seg litt om. «Å, ja, går det an?» spurte han. «Ja, jeg hengte det i treet like ved der vi pleier å leke sammen», sa apeungen. Krokodillen så for seg et hjerte henge til tørk i en gren. «Vi må svømme tilbake og hente hjertet, så kona di blir fornøyd», sa apeungen. Krokodillen snudde umiddelbart og svømte tilbake med apeungen på ryggen.
Pakeliui beždžioniukas buvo ir išsigandęs, ir nusiminęs: «Tik pagalvok, kad krokodilas norėjo mane suvalgyti, o aš galvojau, kad jis buvo mano draugas!», mąstė beždžioniukas. «Ant kurio medžio pakabinai savo širdį?» paklausė krokodilas, kai jie artinosi prie kranto. «Štai tame medyje, priplauk truputį arčiau, tai aš galėsiu nubėgti ir ją pasiimti», tarė beždžioniukas.
På vei tilbake var apeungen både redd og lei seg: «Tenk at krokodillen ville servere meg som mat! Jeg trodde han var vennen min», tenkte apen. «Hvilket tre henger hjertet i?» spurte krokodillen da de nærmet seg elvebredden. «Hjertet henger i et tre rett her borte. Bare svøm inn til kanten, så skal jeg hente det», sa apeungen.
Priplaukus prie kranto nušoko beždžioniukas krokodilui nuo nugaros ir greitai užsiropštė į medį, kad krokodilas jo nepasiektų.
«Tu daugiau man ne draugas!» sušuko beždžioniukas krokodilui. Ir bešokinėdamas nuo medžio ant medžio nuskubėjo namo.
Da de kom fram, hoppet apeungen ned fra krokodillens rygg og klatret raskt opp i et tre. Høyt oppe i treet kunne ikke krokodillen få tak i apeungen.
«Du er ikke min venn lenger!» ropte apeungen ned til krokodillen, før han svingte seg fra tre til tre hjemover.
Pasiekęs namus, puolė beždžioniukas mamai į glėbį ir pažadėjo, kad daugiau niekada nebedraugaus su krokodilu.
Snip, snap, snute- štai ir baigta pasakutė.
Da han kom hjem, hoppet han rett i armene til mammaen sin og lovte at han aldri skulle være venner med en krokodille igjen.
Snipp, snapp, snute, så er eventyret ute.
Apen og krokodillen // Beždžionė ir krokodilas
Illustrasjoner: Svetlana Voronkova
Revidert i 2025 av Nasjonalt senter for flerkulturell opplæring
Forsidedesign: Mari Helén Holum
Revisjon og lyd på litauisk og norsk bokmål: Airida Račytė
ISBN:
Copyright © 2025 · NAFO
Lisensieret under en Creative Commons Navngivelse-
IkkeKommersiell-DelPåSammeVilkår 4.0 Internasjonal lisens.
Du finner flere flerspråklige fortellinger gratis på morsmål.no/fortellinger
Der finner du også tilleggsressurser og lydstøtte til fortellingene.
Copyright © 2025 · NAFO
Lisensieret under en Creative Commons Navngivelse-
IkkeKommersiell-DelPåSammeVilkår 4.0 Internasjonal lisens.