Hinduismen // Hinduismo

Denne teksten finnes på flere språk. Tanken er at teksten skal være et supplement til andre læremidler og andre aktiviteter i opplæringen. Det er altså ikke meningen at disse ressursene skal stå alene, men at de kan brukes i innledning til arbeid med temaet.

Teksten kan, for eksempel, brukes sammen med tospråklig lærer for å aktivere elevenes kunnskaper om temaet, og å bidra til at eleven lærer fagspråk.

Ang hinduismo ay isa sa mga pinakalumang relihiyon sa mundo. Ang nananampalataya sa hinduismo ay tinatawag na hindu. Ang hinduismo ay pangatlong pinakamalaking relihiyon sa mundo.

En eldre mann i en robåt på elven Ganges ved byen Varanasi i India — Taong nakaupo sa kanyang banka sa Ilog Ganghes sa bayan ng Varanasi sa India.

Paniniwala

Ang mga hindu ay naniniwala na ang lahat sa sandaigdigan ay may koneksiyon o kaugnayan. Ang mga tao, hayop at halaman ay may mga naka-akdang gawain at ito ay tinatawag na dharma.

Naniniwala ang mga Hindu na ang lahat ng isinilang ay namamatay at muling isisilang. Ito ay tinatawag na muling pagsilang. Ito ay tinutukoy bilang samsara. Kung namumuhay ka nang maayos, maiiwasan mo ang muling pagsilang. Ikaw ay magiging malaya mula sa buhay sa lupa at maaaring mamuhay kasama ang mga diyos. Ito ay tinutukoy na moksha.

Mga Diyos

Mayroong ilang milyong diyos at maraming iba’t ibang tradisyon at kwento sa Hinduismo. Ang ilang diyos ay mahalaga tulad halimbawa ni Brahma, Vishnu at Shiva. Si Brahma ang diyos na lumikha ng mundo at namumuno sa lahat ng nilikhang bagay. Si Vishnu ay ang diyos na nangangalaga sa mundo at kumokontrol sa tadhana ng mga tao. Sinisira ng diyos na si Shiva ang lahat ng buhay, ngunit siya rin ang muling lumilikha ng bagong buhay. Bagamat marami ang mga diyos, maaaring sabihin ng isang Hindu na ang lahat ng mga diyos ay sa katunayan isang bersyon ng kaluluwa ng mundo ni Brahman. Ito ay isang puwersa na umiiral sa lahat ng bagay na nabubuhay.

Illustrasjon som viser gudene Brahma, Shiva og Vishnu — Ang mga diyos na sina Brahma, Shiva at Vishnu

Mga Templo ng Hinduismo

Ang mga templo ay mga espirituwal na bahay para sa mga Hindu. Magkakaiba kung paano idinisenyo at pinalamutian ang mga templo sa iba’t ibang lugar sa mundo, ngunit ang mga imahe at estatwa ng mga diyos ay karaniwan kahit saang lugar. Ang bawat templo ng Hindu ay itinayo bilang parangal sa isa sa mga diyos, ngunit maaaring mayroon itong mga estatuwa o larawan ng iba pang diyos.

Bilde som viser Jain Bhandasar tempel i India. — Larawan ng templo ng Jain Bhandasar o Laxmi Nath sa bayan ng Bikaner sa India.

Bildet viser et rom i det hinduistiske tempelet Jain Bhandasar som brukes til å tjene gudene. — Makikita sa larawan ang isang silid sa Hindu templong Jain Bhandasar o Laxmi Nath sa Bikaner. Sa gitna ng larawan ay isang altar na may mga detalyeng ginto at makukulay na mga dibuho. Ang silid na ito ay ginagamit upang maglingkod sa mga diyos.

Mga Sagradong Kasulatan

Maraming mga sagradong teksto sa Hinduismo. Sinasabi nila kung ano ang tama at mali na dapat gawin sa buhay at kung paano isasagawa ng mga Hindu ang kanilang relihiyon. Marami sa mga teksto ay higit sa ilang libong taong gulang. Maraming Hindu ang nakikinig sa mga sagradong teksto kapag bumibisita sila sa templo. Ang mga Brahmin ang nagbabasa ng mga teksto para sa kanila. Ang Brahmin ay isang pari.

Bildet viser en eldre hvitkledd mann som sitter på bakken foran huset og leser en hellig bok. — Ang mga sagradong teksto ay sentro sa Hinduismo. Ang mga ito ay ginagamit sa pagpapalaganap ng relihiyon.

Et bilde som viser en bok med de hellige skriftene innenfor hinduismen. — Ang mga sagradong teksto ay sentro sa Hinduismo. Ang mga ito ay ginagamit sa pagpapalaganap ng relihiyon.

Puja

Ang ibig sabihin ng puja ay pagsamba sa diyos. Ang mga Hindu ay maaaring sumamba sa mga diyos sa isang templo, sa kanilang mga tahanan sa isang altar ng bahay o sa labas ng hangin. Isinasagawa ang Puja sa harap ng mga rebulto o larawan ng mga diyos. Ang mga Hindu ay naghuhugas ng mga estatwa ng mga diyos at naglalagay ng mga bulaklak, pagkain at gatas sa display. Ang mga tao ay nagsisindi ng kandila, nagsusunog ng insenso, umaawit at nagdarasal.

Bildet viser hele familien som tilber guden Ganesha via statuen som de har hjemme. De setter frem frukt og blomster. — Ang buong pamilya ay sumasamba sa diyos na si Ganesha sa pamamagitan ng rebulto sa kanilang bahay. Naghahandog sila ng prutas at bulaklak.

Pang araw-araw na Pamumuhay

Ang pagmamalasakit sa lahat ng may buhay ay mahalaga sa Hinduismo. Samakatuwid, isang mahalagang tuntunin ang hindi dapat manakit sa mga may buhay. Ang baka ay itinuturing na sagrado. Ang baka ay nagbibigay ng gatas na kailangan ng tao. Ang mga tao ay umiinom ng gatas ng ina noong tayo ay mga sanggol, at gatas ng baka sa buong buhay natin. Itinuturing ng mga Hindu ang baka bilang ina ng lahat. Ang baka ay may maraming mahahalagang gawain kaya marami sa mga naniniwala sa hinduismo ang may malapit na kaugnayan sa mga baka. Samakatuwid ayaw nilang kumain ng karne.

Ang Hinduismo ay isang paraan ng pamumuhay. Kung ano ang iyong ginagawa, at hindi kung ano ang iniisip mo,ang mahalaga. Ang pagpapakita ng paggalang ay mahalaga, halimbawa ang paggalang sa mga nakatatanda. Kapag nakasalubong ng mga bata ang mga matatandang tao o miyembro ng pamilya, nagpapakita sila ng paggalang sa pamamagitan ng paghawak sa kanilang mga palad at pagbati sa kanila. Bilang kapalit, ang mga bata ay tumatanggap ng bendisyon.

Bildet viser en hinduistisk dekorert hellig ku. Kua har hodepryd og malte mønstre på hele kroppen. — Pinalamutian na sagradong baka sa hinduismong paraan. Ang baka ay may mga palamuti sa ulo at pininturahan ng mga disenyo ang buong katawan nito.

Mga Pagdiriwang at Ritwal ng Hindu

Ang mga hindu ay may iba’t ibang pagdiriwang. Mahirap bilangin kung ilang pagdiriwang mayroon. May mga maliliit na pagdiriwang na ginagawa sa iba’t ibang lugar at mga malalaking pagdiriwang na ginagawa ng lahat ng hindu sa buong mundo. Ang mga pagdiriwang ay maaaring tungkol sa mitolohiya at pang-araw-araw na kapistahan o maaari ring sabay. Ang Diwali at Holi ay dalawang pagdiriwang sa Hinduismo. Ang Diwali ay isang pagdiriwang ng mga ilaw. Ang liwanag ay tumutulong sa mga diyos na ilawan ang kadiliman at ang kabutihan ay mananalo sa kasamaan. Ang Holi ay isang pagdiriwang ng mga kulay. Ang Holi ay palatandaan ng simula ng tagsibol at ang lahat ng mga kulay ay sumisimbolo sa hangarin para sa sariwang taon na makulay tulad ng mga makukulay na halaman.

Bilde som viser mennesker som feirer den hinduistiske Holi-høytiden, også kjent som fargefestivalen.

Bildet som viser en gruppe mennesker ved middagsbordet.

Ang mga rituwal sa buhay ay mahalaga sa Hinduismo. Ang mga seremonya ay ginagawa tuwing nararating ang isang yugto ng buhay patungo sa susunod na yugto, tulad ng pagpakasal o kapag ang isa ay dumaan na sa pagiging bata patungo sa pagiging tinedger. Ang isa pang rituwal ay ang sagradong rituwal ng kurdon. Sa rituwal na ito, ang mga batang lalaki ay binibigyan ng pulang sinulid sa kanilang pulso. Sila ay malugod na tinatanggap sa relihiyon at masasabing handa nang matuto ng mga sagradong teksto. Ang mga paraan ng pagdiriwang at rituwal na ginaganap ay naiiba sa bawat bansa, bawat lugar at sa bawat tao.

Bildet som viser gutt med en rød tråd rundt håndleddet — Sa sagradong rituwal ng kurdon binibigyan ang mga batang lalaki ng pulang sinulid sa kanilang pulso.

Mga Banal na Lugar para sa mga Hindu

Maraming Hindu ang naninirahan sa India. Dahil dito, maraming lugar sa India ang sagrado sa mga Hindu. Naniniwala ang mga Hindu na nagdudulot ang pagiging nasa mga banal na lugar. Ang ilog Ganges at ang kabundukan ng Himalaya ay itinuturing na banal. Naniniwala ang mga Hindu na ang diyos na si Shiva ay may kaugnayan sa Himalayas at sa ilog Ganges. Ang pagligo sa Ganges ay isang rituwal. Ito ay para maging malinis at maging ligtas. Maraming mga peregrino ang naglalakbay papuntang Ganges at sa banal na lungsod ng Varanasi upang isagawa ang kanilang mga rituwal.