Hinduismen // Hinduizm

Denne teksten finnes på flere språk. Tanken er at teksten skal være et supplement til andre læremidler og andre aktiviteter i opplæringen. Det er altså ikke meningen at disse ressursene skal stå alene, men at de kan brukes i innledning til arbeid med temaet.

Teksten kan, for eksempel, brukes sammen med tospråklig lærer for å aktivere elevenes kunnskaper om temaet, og å bidra til at eleven lærer fagspråk.

Hinduizm dünyanın en eski dinlerinden biridir. Hinduizme inanan kişiye Hindu denir. Hinduizm dünyanın üçüncü büyük dinidir.

En eldre mann i en robåt på elven Ganges ved byen Varanasi i India — Hindistan’ın Varanasi kenti yakınlarındaki Ganj nehrinde kayığında oturan bir adam

İnanç

Hindular evrendeki her şeyin birbirine bağlı olduğuna ve belirli yasalara göre yönetildiğine inanırlar. Bu inanışa göre insanların, hayvanların ve bitkilerin belirli görevleri vardır ve buna dharma denir.

Hindular, doğan her şeyin öldüğüne ve yeniden doğduğuna inanırlar. Bu yeniden doğuşa samsara adı verilir. İyi hayatlar yaşarsanız yeniden doğmak zorunda kalmayabilirsiniz. O zaman dünyadaki hayattan özgürleşerek tanrılarla birlikte yaşayabilirsiniz. Buna moksha denir.

Tanrılar

Hinduizm’de milyonlarca tanrı, birçok farklı gelenek ve hikaye vardır. Bazı tanrılar özellikle Brahma, Vishnu ve Shiva gibi, diğerlerinden daha önemlidir. Brahma, dünyayı yaratan ve yaratılmış her şeye hükmeden tanrıdır. Vishnu dünyayı gözeten ve insanların kaderini kontrol eden tanrıdır. Tanrı Shiva ise tüm yaşamı yok eden ve onu yeniden yaratandır. Pek çok tanrı olmasına rağmen bir Hindu, tüm tanrıların aslında evrensel ruh Brahman’ın bir yansıması olduğunu düşünür. O, yaşayan her şeyde var olan bir güçtür.

Illustrasjon som viser gudene Brahma, Shiva og Vishnu — Tanrılar Brahma, Shiva ve Vishnu

Hindu Tapınakları

Tapınaklar Hindular için manevi evlerdir. Tapınakların tasarlanma ve dekore edilme şekli dünyanın her yerinde farklıdır, ancak tanrıların resimleri ve heykelleri her yerde aynıdır. Her Hindu tapınağı tanrılardan birinin onuruna inşa edilmiştir, ama diğer tanrıların da heykellerini veya resimlerini bulundurabilirler.

Bilde som viser Jain Bhandasar tempel i India. — Hindistan’ın Bikaner şehrindeki Jain Bhandasar (Tapınağı) veya Lakshmi Nath Tapınağı’nın bir resmi

Bildet viser et rom i det hinduistiske tempelet Jain Bhandasar som brukes til å tjene gudene. — Fotoğrafta Bikaner’de bulunan Hindu tapınağı Jain Bhandasar veya Lakshmi Nath Tapınağındaki bir oda gösterilmektedir. Resmin ortasında altın ve rengarenk desenlerle süslenmiş bir sunak bulunmaktadır. Bu oda tanrılara hizmet etmek için kullanılır.

Kutsal Metinler

Hinduizm’de pek çok kutsal metin vardır. Bu metninler hayatta neyin doğru neyin yanlış olduğunu ve Hinduların dinlerini nasıl yaşayacaklarını anlatır. Metinlerin çoğu birkaç bin yıldan eskidir. Birçok Hindu tapınak ziyaretinde kutsal metinleri dinler. Kutsal metinleri onlara okuyanlar Brahminlerdir. Brahmin bir din adamıdır.

Bildet viser en eldre hvitkledd mann som sitter på bakken foran huset og leser en hellig bok. — Kutsal metinler Hinduizmin merkezinde yer alır ve dini anlatmak için kullanılır.

Et bilde som viser en bok med de hellige skriftene innenfor hinduismen. — Kutsal metinler Hinduizmin merkezinde yer alır ve dini anlatmak için kullanılır.

Puja

Puja tanrıya ibadet etmek anlamına gelir. Hindular tanrılara bir tapınakta, evlerinde, bir sunakta veya açık havada ibadet edebilirler. Puja, tanrıların heykelleri veya resimleri önünde yapılır. Hindular tanrı heykellerini yıkar, onlara çiçek, yiyecek ve süt sunarlar. Mum, tütsü yakar; şarkı söyler ve dua ederler.

Bildet viser hele familien som tilber guden Ganesha via statuen som de har hjemme. De setter frem frukt og blomster. — Bütün aile, evlerinde bulunan heykeliyle tanrı Ganesha’ya ibadet ediyor. Meyve ve çiçek sunuyorlar.

Günlük Hayat

Hinduizm’de tüm canlılara özen göstermek önemlidir. Bu nedenle canlılara zarar vermemek önemli bir kuraldır. İnek kutsal hayvan olarak kabul edilir. İnek, insanların ihtiyaç duyduğu sütü sağlar. İnsanlar bebekken anne sütü, yaşamlarının geri kalanında inek sütü içerler. Hindular inekleri herkesin annesi olarak görür. İneğin birçok önemli görevi olduğu için Hinduizm’de pek çok kişinin ineklerle yakın bağları vardır ve bu nedenle et yemek istemezler.

Hinduizm bir yaşam biçimidir. Önemli olan ne düşündüğünüz değil ne yaptığınızdır. Saygı önemlidir; büyüklere saygı göstermek buna örnek verilebilir. Çocuklar, kendilerinden büyük kişilerle ya da aile bireyleriyle karşılaştıklarında avuçlarını birleştirerek saygı gösterirler ve selamlarlar. Karşılığında çocuklar kutsanırlar.

Bildet viser en hinduistisk dekorert hellig ku. Kua har hodepryd og malte mønstre på hele kroppen. — Hindu süslemeli kutsal bir inek. İnekte kafa süslemeleri ve boyalı desenler var.

Hindu Bayramları ve Ritüelleri

Hinduların birçok farklı bayramı vardır. Toplamda kaç tane bayram olduğunu hesaplamak zordur. Farklı bölgelerde kutlanan yerel bayramların yanısıra tüm Hindu dünyasında kutlanan büyük bayramlar da vardır. Bu kutlamalar mitolojiye, günlük olaylara ya da her ikisine ait olabilir. Divali ve Holi Hinduizm’de iki bayramdır. Divali bir ışık festivalidir. Işık, tanrıların karanlığı dağıtmasına ve iyiliğin kötülüğe galip gelmesine yardımcı olur. Holi bir renk festivalidir. Holi, baharın başlangıcına işaret eder ve tüm renkler, rengarenk çeşitli bitkilerle dolu yeni bir yıl dileğini simgeler.

Bilde som viser mennesker som feirer den hinduistiske Holi-høytiden, også kjent som fargefestivalen.

Bildet som viser en gruppe mennesker ved middagsbordet.

Hinduizm’de geçiş törenleri önemlidir. Törenler veya çeşitli eylemler Hinduların, evlilik veya çocukluktan gençliğe geçiş gibi yaşamın bir aşamasından diğerine geçişini işaret eder. Bir diğer geçiş Kutsal İp ritueli ile kutlanır. Bu ritüelde erkek çocukların bileklerine kırmızı bir iplik takılır. Dine hoş geldin, artık kutsal metinleri öğrenmeye hazırsın anlamına gelir. Bayramlar ve ritüeller değişik ülke ve bölgelerde, kişiden kişiye farklı biçimlerde kutlanır.

Bildet som viser gutt med en rød tråd rundt håndleddet — Kutsal İp ritüelinde erkek çocukların bileklerine kırmızı bir iplik takılır.

Hindular İçin Kutsal Yerler

Hindistan’da çok sayıda Hindu yaşar. Bu nedenle Hindistan’ın birçok yeri Hindular için kutsaldır. Hindular kutsal yerlerde bulunmanın kurtuluş getirdiğine inanırlar. Ganj Nehri ve Himalaya sıradağları ilahi kabul edilir. Hindular tanrı Shiva’nın Himalayalar ve Ganj Nehri ile bağlantılı olduğuna inanırlar. Ganj Nehri’nde yıkanmak törensel bir eylemdir. İnsanı arındırır ve kurtarır. Pek çok kişi hacı olarak dini törenler için Ganj Nehri’ne ve kutsal Varanasi şehrine seyahat eder.