سازمان ملل- مکانی برای صلح
سازمان ملل در سال ۱۹۴۵، بلافاصله پس از پایان جنگ جهانی دوم تأسیس شد. امید این بود که یک سازمان بین‌المللی بتواند ابزاری برای جلوگیری از جنگ‌های آینده و تلاش برای صلح پایدار باشد. ۵۱ کشور توافق‌نامه‌ای به نام «منشور سازمان ملل» را امضا کردند. این منشور به‌طور رسمی در ۲۴ اکتبر ۱۹۴۵ لازم‌الاجرا شد، به همین دلیل روز ۲۴ اکتبر به عنوان روز سازمان ملل نام‌گذاری شده است. امروزه تقریباً همه کشورهای جهان عضو سازمان ملل هستند.
آرم سازمان ملل متحد نقشه جهان و شاخه‌های زیتون را نشان می‌دهد.
دفتر مرکزی سازمان ملل در شهر نیویورک، ایالات متحده آمریکا قرار دارد.
دبیرکل
سازمان ملل توسط دبیرکل اداره می‌شود. دبیرکل توسط مجمع عمومی برای یک دوره پنج‌ساله منصوب می‌شود. او بالاترین مسئولیت را برای هدایت کارهای روزمره سازمان ملل بر عهده دارد. یکی دیگر از وظایف مهم دبیرکل، فعالیتهای سیاسی برای جلوگیری از بروز، گسترش یا تشدید درگیری‌هاست. دبیرکل همچنین موظف است مسائلی را که ممکن است صلح جهانی را تهدید کنند، با شورای امنیت مطرح کند.
فعالیتهای سازمان ملل
سازمان ملل یک سازمان بزرگ است که از بخش‌های مختلفی تشکیل شده و هر بخش مسئول یک حوزه خاص از فعالیتهای سازمان است. فعالیتهای سازمان ملل را می‌توان به سه حوزه اصلی تقسیم کرد: صلح و امنیت، حقوق بشر وتوسعه پایدار.
صلح و امنیت
شورای امنیت سازمان ملل مسئول اصلی حفظ صلح و امنیت در جهان است. وظیفه اصلی این شورا، حفظ صلح و جلوگیری از بروز یا گسترش درگیری‌ها در سطح جهانی است. اگر صلح در جایی تهدید شود، شورای امنیت معمولاً طرفین را به یافتن راه‌حلی مسالمت‌آمیز تشویق می‌کند واز جمله می‌تواند پیشنهاد دهد که بین آنها میانجی‌گری کند. شورای امنیت همچنین می‌تواند تصمیمات خود را با اعمال فشار اجرا کند، از جمله با اعمال تحریم‌های اقتصادی یا انجام اقدامات نظامی. یکی از نمونه‌های اقدامات نظامی، نیروهای حافظ صلح سازمان ملل هستند. این نیروها شامل پرسنل نظامی هستند که از سوی کشورهای عضو سازمان ملل اعزام می‌شوند.
شورای امنیت متشکل از نمایندگان ۱۵ کشور عضو سازمان ملل است. پنج کشور عضو دائم شورا هستند و ده کشور دیگر برای دوره‌ای دو ساله انتخاب می‌شوند. ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه و چین اعضای دائم شورا هستند. تنها شورای امنیت سازمان ملل اجازه دارد از نیروی نظامی استفاده کند، و همه کشورهای عضو موظف‌اند از تصمیمات این شورا پیروی کنند.
حقوق بشر
یکی دیگر از حوزه‌های اصلی فعالیت سازمان ملل، تلاش برای تضمین حقوق اساسی همه انسان‌هاست. در سال ۱۹۴۸، «اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل» که به اختصار «اعلامیه حقوق بشر» نیز نامیده می‌شود، به تصویب رسید. همه کشورهای عضو موظف هستند اطمینان حاصل کنند که حقوق بشر رعایت می‌شود.
سازمان ملل وضعیت حقوق بشر در جهان را زیر نظر دارد و اطمینان حاصل می‌کند که کشورهای عضو برای حفظ و تقویت حقوق بشر با یکدیگر همکاری و دیدار داشته باشند.
توسعه پایدار
سومین حوزه اصلی فعالیت سازمان ملل، توسعه پایدار است. این فعالیت‌ها در قالب «اهداف توسعه پایدار سازمان ملل» خلاصه شده‌اند. این اهداف شامل ۱۷ هدف هستند، از جمله متوقف کردن تغییرات اقلیمی، ریشه‌کن کردن فقر و گرسنگی، و تضمین برابری جنسیتی و آموزش با کیفیت برای همه. هدف این است که این اهداف تا سال ۲۰۳۰ محقق شوند.
مجمع عمومی
مجمع عمومی سازمان ملل متحد هر ساله در قالب نشست‌هایی برگزار می‌شود.یک نشست در مجمع عمومی سازمان ملل متحد معمولاً از سپتامبر تا دسامبر ادامه دارد. مجمع عمومی از نمایندگان تمامی کشورهای عضو تشکیل شده است و وظیفه اصلی آن ارائه توصیه به کشورهای عضو در خصوص مسائل مربوط به همکاری‌های بین‌المللی، صلح و امنیت، توسعه و حقوق بشر است. این توصیه‌ها «قطعنامه» نامیده می‌شوند. یک قطعنامه سازمان ملل از اهمیت زیادی برخوردار است. با اینکه قطعنامه‌ها صرفاً جنبهٔ توصیه‌ای برای کشورهای عضو دارند، اما بازتاب‌دهندهٔ افکار عمومی جامعهٔ بین‌المللی محسوب می‌شوند. برای تصویب یک قطعنامه در مجمع عمومی، اکثریتی برابر با دو سوم آرا مورد نیاز است. هر کشور عضو دارای یک رأی است و همه آرا به طور مساوی شمرده می‌شوند.
برخی از نهادهای سازمان ملل
سازمان ملل متحد از مجموعه‌ای از سازمان‌ها، صندوق‌ها و برنامه‌های مختلف تشکیل شده است که وظایف سازمان ملل را انجام می‌دهند. برخی از این‌ها عبارت‌اند از:
یونیسِف – صندوق کودکان سازمان ملل متحد.
یونیسِف برای کمک به کودکان در سراسر جهان فعالیت می‌کند.
سند اصلی و راهنمای یونیسِف, «کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل» است.
این کنوانسیون تأکید می‌کند که کودکان حق دارند از حمایت ویژه برخوردار باشند.
یونسکو – سازمان آموزشی، علمی، فرهنگی و ارتباطات سازمان ملل متحد است.
یونسکو با همکاری در حوزه‌های آموزش، علم، فرهنگ و ارتباطات تلاش می‌کند که به صلح و امنیت کمک کند.
هدف آن اطلاع‌رسانی، الهام‌بخشی و تشویق مردم است تا در جهت ترویج درک متقابل و احترام به یکدیگر و سیاره‌مان تلاش کنند.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) – سازمانی است که برای دستیابی همه انسان‌ها به بهترین سطح ممکن از سلامت تلاش می‌کند.
وظیفه‌ی این سازمان، نظارت، تحقیق و ارائه‌ی اطلاعات قابل اعتماد درباره‌ی سلامت و بیماری‌ها به مردم است.
برای مثال، سازمان جهانی بهداشت یکی از حامیان اصلی توسعه واکسن‌ها برای مقابله با بیماری‌های خطرناک است.
کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد (UNHCR)
این نهاد مسئول ترویج و حمایت از تمام حقوق بشر و آزادی‌هایی است که در اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل به رسمیت شناخته شده‌اند.
این‌ها چند نمونه از کارهایی بودند که سازمان ملل انجام می‌دهد.در سطح جهانی، اتفاق‌نظر گسترده‌ای وجود دارد که سازمان ملل مهم‌ترین محل گفتگو بین کشورهای عضو است؛ جایی که همه می‌توانند با یکدیگر صحبت کنند تا درباره قوانینی که باید در سیاست بین‌الملل حاکم باشد، به توافق برسند.
Arbeid med ord fra teksten
Arbeidsoppgaven inneholder sentrale ord i den norske teksten.
- Oversett ordene ved hjelp av LEXIN.
- I høyre kolonne er ordet brukt i en setning som finnes i teksten. Oversett eller forklar hva setningen betyr.
Kilder
- Fn-sambandet, https://fn.no/
- NDLA, FN – en verdensorganisasjon for fred – Samfunnskunnskap – NDLA
