Kjærlighet og seksualitet//Miłość i seksualność
Miłość to uczucie, że kocha się jakąś osobę. Większość ludzi ma w swoim życiu osoby, które kocha. Mogą to być rodzice, rodzeństwo lub przyjaciele. Istnieje również rodzaj miłości zwany miłością romantyczną, którą odczuwa się do partnera lub małżonka.
![illustrasjon av en dame og en mann som ser på hverandre og smiler. det er et hjerte i mellom dem.](https://morsmal.no/wp-content/uploads/2024/04/6y4y6-1024x572.png)
Postrzeganie miłości romantycznej różni się w zależności od kraju i kultury. Istnieją między innymi duże różnice w sposobie, w jaki pary się poznają. W niektórych miejscach to rodzice znajdują małżonków dla swoich dzieci. Nazywamy to małżeństwem aranżowanym.
W niektórych krajach rodzice przedstawiają swoim dzieciom kilka opcji małżeńskich, a następnie dzieci mogą wybrać osobę, która im się podoba najbardziej. W innych miejscach rodzice decydują bez konsultacji z dziećmi. W Norwegii zabronione jest zmuszanie kogokolwiek do małżeństwa, ale dopuszczalne jest składanie propozycji, jeśli dzieci wyrażą taką chęć.
![illustrasjon av en jente som ser på tre menn](https://morsmal.no/wp-content/uploads/2024/04/yq5q5e-1024x568.png)
W Norwegii powszechne jest, że ludzie sami decydują, z kim chcą zawrzeć związek małżeński. Zanim zdecydują się na małżeństwo, często mają też wielu partnerów. Większość osób mieszka razem przed ślubem. Nazywa się to konkubinatem. W Norwegii jedna czwarta osób pozostających w konkubinacie nigdy nie bierze ślubu, ale mieszka razem i często ma dzieci.
![illustrasjon av et par. mannen holder en barnevogn, damen holder en jobbkoffert.](https://morsmal.no/wp-content/uploads/2024/04/65rhtgefwd-1024x568.png)
Kiedy chłopak i dziewczyna zakochują się w sobie, nazywamy to heteroseksualizmem. Kiedy dwie osoby tej samej płci zakochują się w sobie, nazywa się to homoseksualizmem.
W niektórych krajach bycie homoseksualistą jest nielegalne, a osoby te mogą zostać ukarane, a nawet zabite za życie jako homoseksualiści. W niektórych religiach homoseksualizm jest uważany za zły.
W Norwegii można żyć z kim się chce. Dyskryminacja homoseksualistów jest nielegalna i homoseksualiści mogą na przykład zawierać małżeństwa na takich samych zasadach jak osoby heteroseksualne.
![illustrasjon av tre par som holder hodene sine mot hverandre. ett par er to jenter, ett par er to gutter og et par er en gutt og en jente](https://morsmal.no/wp-content/uploads/2024/04/utjyhsrgafsed-1024x573.png)
Seks jest naturalną częścią romantycznego związku. To coś miłego i osobistego, czym mogą dzielić się dwie osoby. Ale nawet jeśli jesteś w związku, zawsze sam decydujesz o swojej seksualności. Oznacza to, że to Ty decydujesz, czy chcesz mieć doświadczenia seksualne i z kim chcesz je mieć. Nikt inny – ani rodzice, ani małżonkowie, ani partnerzy – nie ma prawa decydować o Twojej seksualności.
![illustrasjon: en jente med et strengt utrykk i ansiktet holder et "stopp"symbol foran kroppen](https://morsmal.no/wp-content/uploads/2024/04/thrgfeDW-1024x572.png)
Stosunek seksualny, na który nie wyraziłeś/wyraziłaś zgody, nazywany jest gwałtem. Jest to nielegalne w Norwegii i grozi karą pozbawienia wolności. Niedozwolone jest także dotykanie lub obłapywanie innych osób bez pozwolenia. Jeżeli masz wątpliwości, czy możesz się z kimś dotykać lub przytulać, możesz po prostu zapytać.
![illustrasjon av norges lover, en bok](https://morsmal.no/wp-content/uploads/2024/04/TJYRHSTAG-1024x564.png)
Lista słówek
Arrangert ekteskap – Familien velger ektefelle til barna
Samboer – Å bo sammen uten å være gift
Heteroseksuell – Å forelske seg i noen av motsatt kjønn
Homoseksuell – Å forelske seg i noen av samme kjønn
Voldtekt – Tvunget seksuell kontakt
Zaaranżowane małżeństwo – Rodzina wybiera małżonkę/małżonka dla swojego dziecka
Konkubent/konkubina – Osoba mieszkająca ze swoim partnerem/partnerką bez ślubu
Heteroseksualny – Osoba zakochująca się w kimś przeciwnej płci
Homoseksualny – Osoba zakochująca się w kimś tej samej płci
Gwałt – Kontakt seksualny pod przymusem
Tekst og bilde er gjengitt og oversatt med tiltatelse fra Bergen kommune og zmekk.no