Kjærlighet og seksualitet \\ Aşk ve cinsellik

Denne teksten om kjærlighet og seksualitet finnes på flere språk. Teksten er hentet fra Zmekk.no og oversatt til flere språk av morsmål.no etter avtale med Bergen kommune. Tanken er at teksten skal være et supplement til andre læremidler og andre aktiviteter i opplæringen. Det er altså ikke meningen at disse ressursene skal stå alene, men at de kan brukes i innledning til arbeid med temaet.

Teksten kan, for eksempel, brukes sammen med tospråklig lærer for å aktivere elevenes kunnskaper om temaet, og å bidra til at eleven lærer fagspråk.

Aşk birini sevmek demektir. Çoğu kişinin hayatında seveceği birileri vardır. Sevdiğimiz kişiler ebeveynler, kardeşler ya da arkadaşlar olabilir. Bir de insanın sevgilisine ya da eşine karşı duyduğu romantik sevgi vardır.

illustrasjon av en dame og en mann som ser på hverandre og smiler. det er et hjerte i mellom dem.
Aşk birini sevmek demektir.

Romantik sevgiyle ilgili anlayış ülkeden ülkeye ve kültürden kültüre farklılık gösterir. Çift olan kişilerin birbirleriyle tanışma biçimleriyle ilgili de büyük farklılıklar vardır. Bazı yerlerde çocuklarına eş bulan kişiler ebeveynlerdir. Buna görücü usulü evlilik denir.

Bazı ebeveynler evlenecekleri kişiler konusunda çocuklarına birbirinden farklı seçenekler sunarlar. Böylece çocukları en çok beğendikleri kişiyi eş olarak seçebilirler. Bazı yerlerde de ebeveynler çocuklarının fikrini sormadan onlar adına karar verirler. Norveç’te birini evliliğe zorlamak yasal değildir, ama çocukları istiyorlarsa onlara öneride bulunmak yasaldır.

illustrasjon av en jente som ser på tre menn
Norveç’te birini evlemeye zorlamak suçtur.

Norveç’te normal olan insanın evleneceği kişiyi kendi seçmesidir. Ayrıca evlenmeye karar vermeden önce birçok kişiyle sevgili olmak da normaldir. Çoğu kişi evlenmeden önce beraber yaşar. Buna birlikte yaşayan çift denir. Norveç’te beraber yaşayan çiftlerin dörtte biri hiçbir zaman evlenmezler, ancak beraber yaşarlar ve genellikle çocuk sahibi olurlar.

illustrasjon av et par. mannen holder en barnevogn, damen holder en jobbkoffert.
Norveç’te beraber yaşayan çiftlerin dörtte biri hiçbir zaman evlenmezler, ancak beraber yaşarlar ve genellikle çocuk sahibi olurlar.

Bir erkek ve bir kız birbirlerine aşık olduklarında ilişkilerine hetereseksüel ilişki denir. Aynı cinsiyetten iki kişinin aşkına ise homoseksüellik ya da eşcinsellik adı verilir.

Kimi ülkelerde eşcinsel olmak suç sayılır ve eşcinseller cezalandırılırlar. Hatta eşcinsel olarak yaşamaya devam ederlerse ölüm cezası alırlar. Bazı inançlara göre eşcinsellik yanlıştır.

Norveç’te insan kimle isterse onunla yaşayabilir. İnsanları eşcinsel oldukları için ayrımcılığa maruz bırakmak suçtur. Eşcinseller de heteroseksüllerin yaptığı gibi bir evlilik yapabilirler.

illustrasjon av tre par som holder hodene sine mot hverandre. ett par er to jenter, ett par er to gutter og et par er en gutt og en jente
Norveç’te insan kiminle isterse onunla yaşayabilir.

Seks romantik ilişkinin önemli bir parçasıdır. İki insanın paylaştığı romantik ve güzel bir şeydir. Ancak romantik bir ilişki yaşadığın halde kendi cinselliğinle ilgili karar verme hakkına her zaman sen sahipsindir. Yani cinsel bir deneyim yaşamak isteyip istemediğine ve bunu kiminle yaşayacağına karar verecek kişi sensin. Hiçkimse, ne ebeveynlenlerin ne de eşin ya da sevgilin senin cinselliğine ilgili karar veremez.

illustrasjon: en jente med et strengt utrykk i ansiktet holder et "stopp"symbol foran kroppen
Cinsel bir deneyim yaşamak isteyip istemediğine ve bunu kiminle yaşayacağına karar verecek kişi sensin.

Evet demediğin bir cinsel ilişki tecavüzdür. Norveç’te tecavüz yasadışıdır ve hapis cezasıyla cezanlandırılır. Başkalarına onların izni olmadan dokunmak ya da elle tacizde bulunmak da suçtur. Eğer birine dokunmanın ya da onunla yakınlık kurarak zaman geçirmenin uygun olup olmadığı konusunda kuşkun varsa kesinlikle bunu ona sormalısın.

illustrasjon av norges lover, en bok

Ordliste

  • Görücü usulü evlilik – Aileler çocuklarına eş seçerler
  • Beraber yaşayan çift – Resmi olarak evlenmeden beraber yaşamak
  • Heteroseksüel – Karşı cinsten birine aşık olmak
  • Eşcinsel – Aynı cinsten birine aşık olmak
  • Voldtekt – Zorla seksüel temas

Tekst og bilde er gjengitt og oversatt med tillatelse fra Bergen kommune og zmekk.no