Økosystem // Ekosistem

Denne teksten om økosystem finnes på flere språk. Tanken er at teksten skal være et supplement til andre læremidler og andre aktiviteter i opplæringen. Det er altså ikke meningen at disse ressursene skal stå alene, men at de kan brukes i innledning til arbeid med temaet.

Teksten kan, for eksempel, brukes sammen med tospråklig lærer for å aktivere elevenes kunnskaper om temaet, og å bidra til at eleven lærer fagspråk.

Scroll nedover for å finne flere ressurser

Bir ekosistem, yaşayan organizmaların ve yaşadıkları çevre arasındaki etkileşimin birleşimidir. Dünyada birçok farklı ekosistem bulunmaktadır. Ekosistemlerin boyutları değişir. Bazı ekosistemler küçüktür, örneğin bir su birikintisi. Diğer ekosistemler büyüktür, örneğin bataklık, çöl, göl, deniz ve orman.

Geyik bir biyotik faktördür
Yeşil bitkiler biyotik faktördür
Güneş ışığı bir abiyotik faktördür
Su bir abiyotik faktördür

Abiyotik faktörler

Bir ekosistemde yaşayan cansız varlıklara abiyotik faktörler denir. Abiyotik faktörlerin örnekleri arasında hava ve iklim, toprak, güneş ışığı, tuz içeriği ve diğer kimyasal maddeler yer alır.

Biyotik faktörler

Doğada yaşayan canlı varlıklara biyotik faktörler denir. Hayvanlar, bitkiler, böcekler ve mikroorganizmalar biyotik faktörlere örnektir. Bunlar ekosistemin hem biyotik hem de abiyotik faktörlerine bağımlıdır.

Organizmalar birbirlerine bağımlıdır

Bir ekosistemde, yaşayan organizmalar hayatta kalmak ve üremek için hem abiyotik faktörlere hem de birbirlerine bağımlıdır. Bitkiler, ölü organik materyalleri parçalayan mantarlar ve bakterilerin yeniden toprağa dönüştürmesine bağımlıdır. Bitkiler büyümek için topraktan besin elementlerine ihtiyaç duyarlar. Bazı hayvanlar hayatta kalmak için bitkileri yemek zorundadırlar. Bazı hayvanlar diğer hayvanları yiyerek besin ihtiyaçlarını karşılıyordır. Mantarlar ve bakteriler ölü bitki ve hayvanlardan beslenmeye ihtiyaç duyarlar.

Üreticiler

Bazı organizmalar inorganik materyalden organik materyal üretebilir. Bu organizmalar üreticiler olarak adlandırılır. Üreticiler besin maddelerini fotosentez yoluyla üretirler. Bitkiler ve yeşil algler bir ekosistemde üreticilerdir. Üreticiler bütün kendi besinlerini üretebilirler.

Kløvereng — Yeşil bitkiler üreticilerdir

Tüketiciler

Hayvanlar kendi yiyeceğini üretemiyorlar. Onlar bitkileri veya diğer hayvanları yemek zorundadırlar. Yemek kelimesinin diğer bir anlamı tüketicidir. Bu nedenle, bu hayvanlara tüketici de denir.

En snegle spiser et blad — Salyangözler tüketicilerdir

Ayrıştırıcılar

Ayrıştırıcılar, ölü hayvanlar ve bitkileri yiyerek yaşayan organizmalardır. Bakteriler ve mantarlar, ayrıştırıcıların örnekleridir. Ayrıştırıcılar, ölü hayvanları ve bitkileri parçaladıkları için bir ekosistemde önemlidirler. Bu süreçte, ölü organizmalardan besin maddeleri serbest kalır. Bu, yeni bitkilere besleyici toprak sağlayacaktır.

Bilde av en sopp i skogen — Bir mantar ayrıştırıcıdır

_{Alle bilder er hentet fra AdobeStock}

Du vil kanskje også like:
Naturfag // Bilim