Valg og politiske partier // Seçim ve siyasi partiler

Denne teksten om Valg og Politiske partier finnes på flere språk. Teksten er hentet fra Zmekk.no og oversatt til flere språk av morsmål.no etter avtale med Bergen kommune. Tanken er at teksten skal være et supplement til andre læremidler og andre aktiviteter i opplæringen. Det er altså ikke meningen at disse ressursene skal stå alene, men at de kan brukes i innledning til arbeid med temaet.

Teksten kan, for eksempel, brukes sammen med tospråklig lærer for å aktivere elevenes kunnskaper om temaet, og å bidra til at eleven lærer fagspråk.

Scroll nedover for å finne flere ressurser.

Nora 18 yaşını doldurduğu için artık seçimlerde oy kullanabilir. Fakat hangi partinin kendisine uygun olduğundan emin değil.

En jente med sykkelhjelm på hodet, en sykkel i bakgrunn og flere ikoner visualiserer de ulike politiske partiene som finnes i Norge — Kime oy vereceğim?

Illustrasjon av tre brosjyrer som skal vise et partiprogram — Kime oy vereceğim?

Birçok farklı siyasi parti vardır. Nora, kime oy vermesi gerektiğini öğrenmek için parti programlarını okuyup anlamaya çalışır. Parti programları, tarafların ne düşündüklerini ve neyi başarmak için çalışmak istediklerini göstermek için yaptıkları genel bakışlardır. Ayrıca Nora seçim öncesi gazeteleri ve televizyonları takip etmektedir. Orada, çeşitli partilerin liderleri, önemli siyasi meseleleri tartıştıkları tartışmalarda bir araya gelirler. Her parti halkı kendilerine oy vermesi gerektiğine ikna etmeye çalışır.

Norveç’te iki yılda bir seçimler yapılır ve iki farklı seçim türü vardır. Önce genel seçimler olup, bir sonraki seçim ise yerel seçimler olmaktadır. 18 yaşını dolduran tüm Norveç vatandaşları parlamento seçimlerinde oy verebilir, yerel seçimlerde ise 18 yaşını doldurmuş ve en az 3 yıl Norveç’te yaşamış herkes oy kullanabilir.

Bilde illusterer fordelingen av de polistiske partiene på Stortinget og en regjering — Storting’de hükümet

Storting (yerel) seçimlerinde, Storting’de en çok temsilciyi hangi partinin alacağına oy verirsiniz. En çok oyu alan partiler hükümeti kurar ve bir başbakan üzerinde anlaşır. Storting ve hükümet, tüm ülkeyi ilgilendiren önemli konularda karar verir.

Nora için en önemli konulardan biri, bulunduğu bölgede daha fazla bisiklet yolu yapılması gerektiğidir. Bu tür yerel meseleler Storting ve Hükümet tarafından ele alınmaz. Bu nedenle Norveç yerel bir demokrasiye sahiptir. Yerel politikacılar vatandaşlarla yakın temas halindedir ve politikayı halkın ihtiyaç duyduğu şeylere göre dinleyebilir ve uyarlayabilir.

Illustasjon av en jente på sykkel foran lokalpotitikere — Lokal demokrasi

Yerel seçimlerde eyalet meclisleri ve belediye meclisleri seçilir. Eyalet meclisleri bölgeyi yönetir ve tüm belediyelerin işbirliği yapmasına yardımcı olur. Eyalet meclisleri ayrıca bölgede yaşayan herkes için liseler, müzeler ve diş sağlığı hizmetlerinden de sorumludur.

illustasjonen viser at fylkeskommunen har ansvar for videregpende skoler, museum og tannhelsetjeneste — Fylkestinget / Eyalet meclisi

Illustasjon som viser at kommunene har ansvar for skoler, sykehjem, sosialhjelp, barnehager og veier — Fylkestinget / Eyalet meclisi

Belediyelerde belediye meclisleri karar verir. En çok oyu alan partiler belediye meclisinde koltuk kazanır. Her belediye meclisi bir belediye başkanı tarafından yönetilmektedir. Belediye, diğerlerinin yanı sıra okullardan, huzurevlerinden, sosyal yardımlardan, kreşlerden ve yollardan sorumludur. Nora’nın istediği gibi daha fazla bisiklet yolu yapılıp yapılmayacağına belediye meclisi karar verir.
Nora bisiklet yollarıyla en çok ilgilenen partiyi bulur ve yerel seçimlerde ona oy verir. Yeterli oy alırlarsa belediyede yeni bisiklet yolları yapabilirler.