Dom og straff // Wyrok i kara
Pewnego ranka Erik odkrywa, że ktoś ukradł jego samochód. Dostaje wskazówkę, że to Jonas jest złodziejem.
Kiedy ktoś łamie prawo, zadaniem policji jest przeprowadzenie śledztwa lub dochodzenia w sprawie. Oznacza to, że próbują oni dowiedzieć się, co się stało. Rozmawiają z osobami, które coś widziały lub słyszały, badają miejsce zdarzenia, czyli miejsce popełnienia przestępstwa.
Policja uważa, że może udowodnić, że Jonas ukradł samochód. Dlatego odbędzie się rozprawa, na której zostanie rozstrzygnięte, czy to prawda. Rozprawa odbywa się w sądzie. W Norwegii istnieje kilka rodzajów sądów. Na najniższym szczeblu orzeka sąd pierwszej instancji. Tutaj oskarżyciel, który jest przedstawicielem policji na rozprawie, będzie starał się udowodnić winę Jonasa. Jonas ma ze sobą adwokata, który będzie go bronił podczas rozprawy. Zarówno prokurator, jak i obrońca mają ze sobą świadków, którzy pomogą im ustalić, co się wydarzyło.
To sędziowie decydują, czy Jonas jest winny, czy nie, i jaką karę powinien ponieść. Sędziowie są ekspertami w zakresie prawa i przepisów.
Najniższy szczebel władzy sądowniczej stanowi sąd pierwszej instancji. 
Można odwołać się od wyroku sądu pierwszej instancji do sądu drugiej instancji. 
W sądzie drugiej instancji oprócz sędziów zawodowych zasiada także ława przysięgłych. 
Najwyższy szczebel władzy sądowniczej stanowi Sąd Najwyższy.
Jeśli Jonas i jego obrońca nie będą zadowoleni z wyniku, mogą odwołać się od wyroku sądu rejonowego do sądu okręgowego lub apelacyjnego. Może też to zrobić prokurator, wówczas odbędzie się nowa rozprawa. W sądzie drugiej instancji oprócz sędziów zasiada ława przysięgłych. To zwykli ludzie, którzy pomagają zdecydować, czy oskarżony jest winny i jak długi powinien otrzymać wyrok.
W Norwegii funkcjonuje też Sąd Najwyższy. Istnieje tylko jeden taki sąd i tylko w bardzo szczególnych przypadkach można się do niego odwołać. Na przykład, jeśli ktoś uważa, że naruszono konstytucję lub prawa człowieka.
Istnieje wiele różnych rodzajów kar za złamanie prawa. Za drobne wykroczenia często płaci się karę grzywny. Oznacza to, że płaci się pieniądze państwu w ramach kary. Możesz także zostać skazany na nieodpłatną pracę na cele społeczne na określony czas. Nazywa się to karą ograniczenia wolności. Za poważniejsze przestępstwa grozi kara więzienia.
Istnieją różne kary za złamanie prawa. 
Za drobne przewinienia zazwyczaj dostaje się karę grzywny. 
Można zostać skazanym na niedpłatną pracę na cele społeczne. 
Za poważne przestępstwa grozi kara więzienia.
W Norwegii nie ma kary śmierci ani dożywocia. Najsurowsza kara, jaką można otrzymać w Norwegii, to 21 lat pozbawienia wolności. Ale niektórzy więźniowie są zbyt niebezpieczni, by po 21 latach wrócić do społeczeństwa. Wtedy mogą zostać skazani na prewencyjne pozbawienie wolności i nie zostaną zwolnieni, dopóki będą stanowić zagrożenie dla społeczeństwa.
Dzieci poniżej 15 roku życia nie mogą otrzymać kary pozbawienia wolności w Norwegii.
Lista słówek
| Prowadzić śledztwo/dochodzenie Sprawdzać, co się wydarzyło |
| Miejsce zdarzenia Miejsce, w którym doszło do popełnienia przestępstwa |
| Sędzia Osoba rozstrzygająca na rozprawie, czy doszło do złamania prawa |
| Apelacja Wniosek, by rozpatrzyć sprawę na nowo |
Tekst og bilde er gjengitt og oversatt med tiltatelse fra Bergen kommune og zmekk.no