Dialogkort på foreldremøte // Diyalogong kard sa pagpupulong ng mga magulang
Dialogkortene er utviklet DEMBRA og tilrettelagt med lyd og tekst på flere språk av morsmål.no. Ved bruk av dialogkort får foresatte diskutert problemstillinger som oppleves som meningsfulle. Dialogkortene tar for seg et bredt utvalg av temaer, alt fra hvem som skal inviteres i bursdager til hva det vil si å ha et trygt og godt skolemiljø.
1. Pagdiriwang ng kaarawan
Ang iyong anak ay magdiriwang ng kanyang kaarawan, ngunit ayaw niyang imbitahan ang lahat.
Paano mo kakausapin ang iyong anak tungkol dito?
Dapat bang ang bata mismo ang magpapasya kung sino ang gusto niyang imbitahan sa kanyang kaarawan?
Ano ang mga positibo at negatibong aspekto ng pagkakaroon ng mga karaniwang patakaran para sa pagdiriwang ng kaarawan?
filipino og norsk bokmål
2. Pagdalo sa kaarawan
Inimbitahan ang iyong anak sa isang kaarawan ngunit ayaw niyang pumunta.
Dapat bang ang mga bata mismo ang magdedesisyon kung gusto nilang pumunta sa isang kaarawan? Kailan ito OK/hindi OK?
Paano mo kakausapin ang iyong anak tungkol dito?
filipino og norsk bokmål
3. «It takes a village to raise a child»
“Isang buong baryo ang kailangan para mapalaki ang isang bata”
Talakayin kung papaano maaaring may kaugnayan ang kasabihang ito sa iyong tungkulin bilang magulang sa klase/sa paaralang ito?
filipino og norsk bokmål
Feire bursdag
Barnet ditt skal feire bursdag, men har ikke lyst å invitere alle.
Hvordan kan du snakke med barnet dittom dette?
Bør barnet selv få bestemme hvem det vil invitere i bursdagen sin?
Hvilke fordeler og ulemper har felles regler for bursdagsfeiring?
filipino og norsk bokmål
Dra i bursdag
Barnet ditt er invitert i bursdag, men har ikke lyst til å dra.
Bør barna selv bestemme om de vil gå i bursdag? Når er det ok/ikke ok?
Hvordan kan du snakke med barnet dittom dette?
filipino og norsk bokmål
«It takes a village to raise a child»
(det skal en hel landsby til for å oppdra et barn)
Diskuter hvordan uttrykket kan være relevant for din rolle som foresatt i denne klassen/på denne skolen?
filipino og norsk bokmål
4. Kapag ang iyong anak ay iniiwasan at hindi isinasali ang ibang bata
Nakakuha ka ng mensahe mula sa guro na ang iyong anak ay iniiwasan at hindi isinasali ang ibang bata o nagsasalita ng masama tungkol sa ibang bata. Paano makakatulong ang mga magulang sa ganitong kaso?
filipino og norsk bokmål
5. “Lahat ay kailangang makipaglaro sa lahat.”
Kailangan bang makipaglaro sa lahat? Paano natin masusuportahan ang mga bata na mabalanse ang pagkakaroon ng “sariling grupo” at pagiging kabilang sa isang mas malaking samahan?
filipino og norsk bokmål
6. Paano makipag-usap sa iyong anak
Paano mo kakausapin ang iyong anak tungkol sa kalagayan niya at ng ibang mga bata sa paaralan?
filipino og norsk bokmål
Når ditt barn utestenger
Du får tilbakemelding fra læreren om at ditt barn utestenger eller snakker stygt om andre barn.
Hvordan kan foresatte bidra i en slik sak?
filipino og norsk bokmål
«Alle må leke med alle.»
Må alle leke med alle? Hvordan kan vi støtte barna i å finne balansen mellom det å ha «sin gjeng» og å tilhøre et større fellesskap?
filipino og norsk bokmål
Hvordan snakke med barnet ditt?
Hvordan kan du snakke med barnet ditt om hvordan både ditt og andre barn har det på skolen?
filipino og norsk bokmål
7. Ano ang nakakaapekto sa kapakanan ng mga bata?
Paano natin maiintindihan na ang kapakanan ng anak ng ibang tao ay nakakaapekto sa kapakanan ng iyong sariling anak? Magbigay ng mga halimbawa at talakayin kung paano nakakaapekto sa pangkalahatan ang kalagayan ng mga bata sa ibang mga bata at sa klase, kapwa positibo at negatibo.
filipino og norsk bokmål
8. Kasapi at kabilang sa karamihan o madla
“Kapag hindi sumasali ang bata sa mga libangan na ginagawa ng iba, mahirap silang isama bilang kasapi ng karamihan o madla.”
Talakayin ang pahayag. Ano ang maaaring gawin upang matiyak na ang mga batang ito ay makakaranas na sila ay bahagi at kasapi ng karamihan? Maaari ba tayong lumikha ng mga tagpuang-lugar at mga aktibidad na masasalihan ng karamihan?
filipino og norsk bokmål
9. Kapakanan sa paaralan
Ano ang gustong mong kalagayan ng iyong anak sa paaralan niya? Ano ang maaari mong gawin para matiyak na ganito rin ang nararamdamang kalagayan ng mga anak ng ibang tao? Bilang nakakatanda o magulang, sa anong mga paraan tayo dapat makialam sa pakikisalamuha ng mga bata sa ibang tao habang sila ay nagkaka-edad? Sa sosyal media? Sa tunay na buhay?
filipino og norsk bokmål
Hva påvirker barns trivsel?
Hvordan kan det tenkes at andres barn sin trivsel påvirker ditt eget barns trivsel? Gi eksempler og diskuter hvordan barns trivsel kan påvirke andre barn og klassemiljøet i sin helhet både positivt og negativt.
filipino og norsk bokmål
Tilhørighet og inkludering
“Når et barn ikke går på
fritidsaktivitetene som de andre går på, så er det vanskelig å inkludere dem.” Diskuter utsagnet.
Hva kan gjøres for at disse barna likevel opplever tilhørighet og inkludering? Kan vi skape møteplasser og aktiviteter som bygger fellesskap på tvers?
filipino og norsk bokmål
Trivsel på skolen
Hvordan ønsker du at ditt eget barn skal ha det på skolen? Hva kan du gjøre for at andres barn også skal ha det slik? På hvilke måter bør vi voksne blande oss inn i barnas sosiale liv etter hvert som de blir eldre? På sosiale medier? I den fysiske virkeligheten?
filipino og norsk bokmål
10. Mga maling akala
Lahat tayo ay may mga maling akala tungkol sa ibang tao batay sa mga palagay tungkol sa grupong kinabibilangan nila, halimbawa “mga lalaking maiingay”, “drama queens”, “nerds”, “imigrante”. Dahil sa ating maling akala sa iba, maaari itong maging batayan natin sa pag-unawa sa isang grupo sa negatibong paraan at maiiwasan ang pakikipag-ugnayan at komunikasyon. Paano tayo makakatulong bilang mga magulang na ipaalam sa ating mga anak ang kanilang mga maling akala sa iba nang sa gayun hindi ito mauwi sa mga negatibong pananaw/kilos?
filipino og norsk bokmål
11. Pakikipagkilala (magulang)
Upang lumikha ng isang ligtas at magandang kapaligiran sa klase, maigi para sa mga magulang na makilala ang isa’t isa sa mga nakatatag nang grupo. Ano ang magagawa ng FAU/paaralan para magawa ito? Ano ang maaari mong gawin para makilala ang mga magulang na hindi mo pa gaanong kilala?
filipino og norsk bokmål
12. Iniiwasan at hindi isinasali
Naririnig mo na isang malaking problema sa klase ng iyong anak ang pag-iiwasan o hindi pinapasali ang ibang bata. Paano mo makakausap ang iyong anak tungkol dito? Ano ang konkretong mong gagawin upang maging isang mabuting huwaran na walang kinikilingan?
filipino og norsk bokmål
Fordommer
Vi har alle fordommer om andre mennesker basert på antakelser om gruppetilhørighet, for eksempel “bråkegutter”, “nerder”, “innvandrere”. Fordommer kan styre vår forståelse av en gruppe på en negativ måte og hindre kontakt og kommunikasjon.
Hvordan kan vi foresatte bidra til å gjøre barna våre klar over egne fordommer slik at disse ikke fører til negative oppfatninger/handlinger?
filipino og norsk bokmål
Bli kjent (foresatt)
For å skape et trygt og godt klassemiljø er det en fordel at foresatte blir kjent på tvers av etablerte grupper. Hvordan kan FAU/skolen legge til rette for at det skal skje? Hva kan du gjøre for
å bli kjent med foresatte du ikke kjenner så godt fra før?
filipino og norsk bokmål
Ekskludering
Du får høre at ekskludering er et stort problem i klassen til barnet ditt. Hvordan kan du snakke med barnet ditt om dette? Hva kan du konkret gjøre for å være en god rollemodell når det gjelder inkludering?
filipino og norsk bokmål
13. Pagtanggap ng pagkakaiba
Paano natin kakausapin ang ating mga anak upang matanggap nila ang pagkakaiba? (May kinalaman sa relihiyon, oryentasyon, kasarian, kulay ng balat, wika, kakayahan, hitsura, mga interes at ugali atbp.) Sa anong mga paraan ito masasabing hamon?
filipino og norsk bokmål
14. Pakikipagkilala (bata)
Mayroon bang magagandang dahilan para hamunin mo ang iyong anak na makilala at makipaglaro sa mga bata na hindi nila karaniwang kalaro? Paano mo ito gagawin?
filipino og norsk bokmål
15. Tungkol naman sa iyong anak
Ano ang gusto mong reaksyon ng ibang mga magulang kung makita nila na hindi maganda ang asal ng iyong anak? Okay lang ba sa iyo na sasawayin nila ang anak mo? Kung gayon, paano? Gusto mo rin bang sasabihan ka ng ibang mga magulang ang mga ganitong sitwasyon?
filipino og norsk bokmål
Aksept for forskjellighet
Hvordan kan vi snakke med barna våre for å skape aksept for forskjellighet? (Med tanke på religion, legning, kjønn, hudfarge, språk, funksjonsevne, utseende, interesser og væremåter etc.) På hvilke måter kan dette være utfordrende?
filipino og norsk bokmål
Bli kjent (barn)
Finnes det gode grunner til å utfordre barnet ditt til å bli kjent med og leke med barn det vanligvis ikke leker med? Hvordan kan du tilrettelegge for dette?
filipino og norsk bokmål
Når det gjelder ditt barn
Hvordan ønsker du at andre foresatte skal reagere hvis de ser ugrei oppførsel fra ditt barn? Er det greit at de irettesetter ditt barn? I så fall hvordan? Ønsker du at andre foresatte sier ifra til deg i slike situasjoner?
filipino og norsk bokmål
16. Isipin mo na ikaw ay isang guro
Ano ang gusto mong reaksyon ng mga magulang sa klase kapag nalaman nila ang maling asal sa paaralan?
filipino og norsk bokmål
17. Paggamit ng wika na hindi kabilang ang iba
Higit pa sa mga pagmumura, ano pang ibang anyo ng wika (berbal at pisikal) ang ginagamit ng mga bata na ang maaaring epekto sa iba ay hindi sila kabilang sa karamihan?
filipino og norsk bokmål
18. Salitang pagmumura
Ang pagmumura ng mga bata ay isang hamon na nararanasan ng maraming magulang. Anong mga pagmumura ang alam mong ginagamit nila? Bakit ginagamit na partikular ang mga salitang ito? Saan galing ang mga ito? Ano ang ibig sabihin ng mga ito, at paano ito makakaapekto sa bawat tao at sa samahan ng magkaklase?
filipino og norsk bokmål
Tenk deg at du var lærer
Hvordan ville du ønsket at de foresatte i klassen reagerer når de blir gjort klar over ugrei oppførsel på skolen?
filipino og norsk bokmål
Ekskluderende språkbruk
Ekskluderende språkbruk:
Utover skjellsord, hvilke andre former for språkbruk (verbalt og kroppslig) bruker barn, som kan virke ekskluderende på andre?
filipino og norsk bokmål
Skjellsord
Skjellsordbruk blant barn er en utfordring mange foresatte opplever. Hvilke skjellsord kjenner du til at brukes? Hvorfor brukes akkurat disse ordene? Hvor kommer de fra? Hva betyr de, og hvordan kan de virke på den enkelte og på klassemiljøet?
filipino og norsk bokmål
19. “Masama”
Nagkuwento ang iyong anak tungkol sa isang kapwa mag-aaral na palaging itinuturing na “masama”. Paano mo kakausapin ang iyong anak tungkol sa kapwa niyang mag-aaral na ito? Ano ang mahalagang malaman, ano ang mahalagang sasabihin?
filipino og norsk bokmål
20. Wikang kabilang ang lahat
Inilalarawan natin kung minsan ang ibang tao. Halimbawa, pinag-uusapan natin ang tungkol sa “mga Norwegian” at “mga dayuhan”. Sino ang iniisip natin kapag pinag-uusapan natin ang tungkol sa “mga Norwegian”? Ano ang masasabi mo sa kahulugan o iba’t ibang pananaw tungkol sa pagiging Norwegian? Ano ang pakiramdam ng mga bata kung tutukuyin silang hindi kabilang sa madla o komunidad na ito? Sa paanong paraan maaari natin gawing kabilang ang lahat sa ating wika kapag tayo ay nagsasalita?
filipino og norsk bokmål
21. “Biro lang”
Naririnig mong ginagamit ng iyong anak ang “bakla” bilang pagmumura. Ipinapaliwanag niya pagkatapos na: “Biro lang, ganyan kami mag-usap.” Ano ang sagot mo? May hangganan ba ang pagbibiruan? Nasaan ang limitasyon? Ano ang maidudulot sa paggamit ng salitang ito sa bawat tao at sa klase?
filipino og norsk bokmål
«Slem»
Barnet ditt forteller om en medelev som stadig oppfattes som «slem». Hvordan snakker du med barnet ditt om denne medeleven? Hva er det viktig å finne ut av, hva er det viktig å si?
filipino og norsk bokmål
Inkluderende språk
Noen ganger har vi behov for å beskrive andre mennesker. Vi kan for eksempel snakke om “de norske” og “de utenlandske”. Hvem tenker vi på når vi snakker om “de norske”? Hva sier dette om ulike oppfatninger om det å være norsk? Hvordan kan det oppleves for barn å bli definert utenfor dette fellesskapet? Kan språket vårt i noen tilfeller bli mer inkluderende?
filipino og norsk bokmål
«Det er bare på tull»
Du hører at barnet ditt bruker «homo» som skjellsord. Barnet forklarer etterpå at: “Det er bare på tull, det er sånn vi snakker.” Hva svarer du?
Finnes det grenser for tull? Hvor går grensen? Hva kan slik språkbruk gjøre med den enkelte og med klassemiljøet?
filipino og norsk bokmål
22. Kulay ng balat
Dalawang batang babae ang nakaupo at nagkukulay. Ang isa na may maputing kulay ang balat ay nagtanong: “Pakiabot nga sa akin ang kulay-balat?”, habang itinuturo niya ang kulay beige na krayola. Ibinigay ng babaeng maitim na kulay ang balat sa kanya ang krayola. Ano kaya ang nasa isip at pakiramdam ng babaeng may maitim na balat sa karanasang ito? Wala tayong masamang nasa isip kapag tinutukoy natin ang kulay beige na krayola bilang “kulay ng balat”. Ngunit dapat ba nating kausapin ang mga bata tungkol dito? Ano kaya ang sasabihin natin?
filipino og norsk bokmål
23. Pagkaka-iba
Kapag ang mga bata ay nagsimulang mag-aral, mapipilitan ang mga bata at mga magulang na makitungo sa mga bagong tao na hindi nila kilala. Paano ka makakapag-ambag para lumikha ng magandang komunidad para sa lahat ng bata at magulang sa iyong klase/sa iyong paaralan?
filipino og norsk bokmål
24. Kapaligiran sa paaralan
Ano ang ibig sabihin ng pagkakaroon ng ligtas at magandang kapaligiran sa paaralan? Ano ang kalagayan kapag lahat ng mag-aaral ay nakakaramdam na sila ay kabilang sa madla o karamihan? Paano makatutulong ang bawat mag-aaral na ligtas at maganda ang kapaligiran ng paaralan?
filipino og norsk bokmål
Hudfarge
To jenter sitter og fargelegger sammen. Den ene, som har lys hud, spør: «kan du sende meg hudfargen?», mens hun peker på den lys beige fargeblyanten. Den andre jenta, som har mørk hud, gir henne fargeblyanten. Hvordan kan det tenkes at dette oppleves av jenta med mørk hud? Barn og voksne som omtaler den lysbeige fargeblyanten som «hudfargen» mener ikke noe vondt med det. Men bør vi likevel snakke med barna om dette? Hva kan vi eventuelt si?
filipino og norsk bokmål
Forskjellighet
Når barna begynner på skolen, blir både barn og foresatte tvunget til å forholde seg til nye mennesker, som de kanskje ikke ville blitt kjent med ellers. Hvordan kan du bidra til å lage et godt fellesskap for alle de ulike barna og foresatte i din klasse/på din skole?
filipino og norsk bokmål
Skolemiljø
Hva vil det si å ha et trygt og godt skolemiljø? Hvordan ser det ut når alleelever føler seg inkludert? Hvordan kan hver enkelt elev bidra til et trygt og godt skolemiljø?
filipino og norsk bokmål
25. Responsibilidad ng mga magulang para sa kapaligiran ng silid-aralan
Ano ang responsibilidad ng mga magulang sa kapaligiran ng silid-aralan? Ano ang nasasakop ng responsibilidad na ito? Sa paanong paraan magagamit ng mga magulang ang kanilang kakayahan na magkaroon ng impluwensiya?
filipino og norsk bokmål
26. Ang pagiging “Norwego”
Nag-uusap ang isang batang lalaki at isang batang babae na hindi magkakilala: Nagtanong ang batang babae: “Taga saan ka?” Sumagot ang bata: “Kenya” Narinig ng ina ng bata ang pag-uusap at tinanong ang kanyang anak pagkatapos: “Bakit mo sinabing Kenya kung taga-Hammerfest ka?”. Sumagot ang anak: “Kapag sinabi kong Hammerfest, hindi tinatanggap ng mga tao ang sagot…” (Ang batang lalaki ay ipinanganak at lumaki sa Norway. Ang tatay ay taga Kenya, ang ina ay taga Norway). Maaaring walang masama sa tanong, ngunit ano ang pakiramdam ng ng batang lalaki sa karanasang ito? Ano ang kahulugan nito tungkol sa iba’t ibang pananaw ng pagiging “Norwegian”? Paano natin gagawin ang ating wika na mas inklusibo o kabilang ang lahat?
filipino og norsk bokmål
27. Wika ng mga bata
Madalas ibang wika o salita ang ginagamit ng mga bata kaysa sa ating mga matatanda. Sa anong mga positibong paraan naiiba ang wika ng mga bata sa atin? Magbigay ng halimbawa. Sa iyong palagay, bakit ginagamit ang “wika na ito”? Saan ito nanggaling? Anong ibig sabihin nito?
filipino og norsk bokmål
Foresattes ansvar for klassemiljøet
Hvilket ansvar har foresatte når det gjelder klassemiljøet? Hva innebærer eventuelt dette ansvaret? På hvilken måte kan foresatte påvirke?
filipino og norsk bokmål
Å være «norsk»
En dialog foregår mellom en gutt og ei jente som ikke kjenner hverandre: Jenta spør: «Hvor er du fra?» Gutten svarer: «Kenya» Moren til gutten overhørte samtalen og spør etterpå sønnen sin: «Hvorfor sa du Kenya når du er fra Hammerfest?». Sønnen svarer: «Når jeg sier Hammerfest, så godtar aldri folk svaret.…» (Gutten er født og oppvokst i Norge. Pappaen er fra Kenya, moren er fra Norge). Spørsmålet er kanskje ikke vondt ment, men hvordan kan dette oppleves av gutten? Hva sier dette om ulike oppfatninger av det å være «norsk»? Hvordan kan språket vårt bli mer inkluderende?
filipino og norsk bokmål
Barnas språk
Barn bruker gjerne et annet språk enn oss voksne. På hvilke måter skiller barnas språk seg fra vårt på en positiv måte? Kom med eksempler. Hvorfor tenker du «dette språket» brukes? Hvor kommer det fra? Hva betyr det?
filipino og norsk bokmål